Dzika róża to roślina znana ludzkości od wieków. W starożytności przyrządzano z jej owoców budynie, nalewki, a nawet afrodyzjaki. Kwiaty dzikiej róży były używane do wyrabiania lekarstw. Obecnie jest głównie znana jako źródło witaminy C i wykorzystywana podczas przeziębień lub wzmacniania odporności w okresie jesienno‑zimowym. Sporządza się z niej herbaty, napary oraz stosuje w suplementach diety.
Czy dzika róża pomoże nam jedynie w jesiennym katarze? Dowiedzmy się.
Kilka słów o dzikiej róży
Dzika róża (Rosa canina L.) jest kolczastym krzewem rosnącym najpowszechniej na terenach zachodniej Azji i Europy. W medycynie tradycyjnej wyciągi z dzikiej róży były stosowane jako środek przyspieszający gojenie się ran (1).
Ekstrakt z owoców dzikiej róży (2), (3):
- poprawia wygląd i zdrowie skóry
- jest silnym przeciwutleniaczem
- wpływa na optymalizację procesów przeciwstarzeniowych skóry
- wspiera zdrowie układu oddechowego
- pomaga w utrzymaniu zdrowia układu sercowo‑naczyniowego
Jakie substancje bioaktywne znajdziemy w ekstrakcie z owoców dzikiej róży?
Owoce dzikiej róży to istne bogactwo witamin, składników mineralnych i substancji bioaktywnych. Ilość zidentyfikowanych związków pozwala na wykorzystanie wyciągów z owoców dzikiej róży w profilaktyce zdrowia.
W owocach dzikiej róży występują:
- witaminy B1, B2, PP, A, E i K (4)
- karotenoidy: α-, β-, γ-karoteny, zeaksantyna, likopen, policislikopen A i B, rubiksantyna, taraksantyna, zantaksantyna i luteina (4)
- związki polifenolowe: garbniki (około 2%), flawonoidy i antocyjany; m.in. kwercetyna, izokwercytryna, astragalina, rutyna (5)
- olejek eteryczny (0,03%) (5)
- sole mineralne (wapń, magnez, potas, krzem, żelazo) i foliany (4)
W największej ilości w owocach dzikiej róży znajduje się witamina C, której zawartość w zależności od surowca wynosi od 0,5 do 2%. (4)
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C
Każdego dnia w naszej diecie powinno znaleźć się kilka źródeł witaminy C, aby zapewnić sobie jej optymalną podaż. I choć nie są one powszechne, to korzystniej będzie nie ryzykować i nie zapominać o nakładaniu na talerze owoców i warzyw. Dzienne zapotrzebowanie organizmu na witaminę C różni się w zależności od płci. Mężczyźni potrzebują 90 mg / dobę, natomiast kobiety odrobinę mniej- 75 mg/ dobę. Zapotrzebowanie na tę witaminę, podobnie jak na większość pozostałych rośnie w ciąży oraz podczas okresu laktacji. Wtedy też należy dostarczać sobie odpowiednio 85 i 120 mg witaminy C na dobę. Normy na spożycie witaminy C zostały opracowane na poziomie zalecanego spożycia (Recommended Dietary Allowances, RDA) (6).
Ciekawostka
Witamina C jest jedną z najbardziej niestabilnych witamin. Jest bardzo wrażliwa na działanie światła, tlenu, wysokiej temperatury, a nawet jonów niektórych metali, m.in. żelaza i miedzi. Oznacza, to, że przygotowując przetwory lub potrawy z produktów będących źródłem witaminy C, większość zostaje utracona. Dlatego też konfitury z czarnych porzeczek lub truskawek czy leczo z dużą ilością papryki nie będą już tak bogate w witaminę C, jak owoce i warzywa spożyte przez nas na surowo. W sytuacjach, gdy jemy zbyt mało warzyw i owoców w formie surowej, pomocne może być suplementowanie ekstraktu z owoców dzikiej róży.
Poparte nauką
Istnieje szereg badań naukowych dla dzikiej róży, oto niektóre z nich:
- Anti-agingWyniki sugerują, że spożycie standaryzowanego proszku z dzikiej róży poprawia stan skóry wywołany starzeniem.Źródło:
Phetcharat L, Wongsuphasawat K, Winther K.The effectiveness of a standardized rose hip powder, containing seeds and shells of Rosa canina, on cell longevity, skin wrinkles, moisture, and elasticity. Clin Interv Aging. 2015.
- Anti-agingW badaniu stwierdzono, że przeciwstarzeniowe działanie dzikiej róży jest związane z właściwościami przeciwutleniającymi, ponieważ jest w stanie usuwać reaktywne formy tlenu wytwarzane przez promieniowanie UV.Źródło:
Mármol I, Sánchez‑de‑Diego C, Jiménez‑Moreno N, Ancín‑Azpilicueta C, Rodríguez‑Yoldi MJ.Therapeutic Applications of Rose Hips from Different Rosa Species. Int J Mol Sci. 2017.
- Kości i stawyU badanych zaobserwowano, że codzienne przyjmowanie proszku z dzikiej róży przez 12 tygodni, poprawiło ważne wskaźniki funkcji i dynamiki stawu kolanowego podczas chodzenia.Źródło:
Ginnerup‑Nielsen E, Christensen R, Bliddal H, Zangger G, Hansen L, Henriksen M.Improved gait in persons with knee related mobility limitations by a rosehip food supplement: A randomized, double‑blind, placebo‑controlled trial. Gait Posture. 2015.
