Kwas foliowy

Kwas foliowy jest głównie kojarzony z okresem ciąży, kiedy to konieczna jest jego suplementacja przez przyszłe mamy, aby zapobiec poważnym zaburzeniom w rozwoju płodu. Statystyki podają, iż na 1000 urodzeń, 2-3 dzieci rodzi się z wadami cewy nerwowej, której najczęstszą przyczyną są niedobory właśnie kwasu foliowego. Jest to jednak związek, którego potrzebuje organizm w każdym wieku, niezależnie od stanu fizjologicznego. Kompleksowo wspiera nasze zdrowie i dba o prawidłowe przeprowadzania procesów biologicznych.

Charakterystyka ogólna

Kwas foliowy jest organicznym związkiem chemicznym należącym do grupy witamin z grupy B. W naszym organizmie jest on syntetyzowany przez bakterie jelitowe.(1) Formą biologicznie aktywną jest tetrahydrofolian. Jest to związek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i wytwarzania neuroprzekaźników, takich jak dopamina czy adrenalina. Kwas foliowy oraz wszystkie jego pochodne uczestniczą w metabolizmie kwasów nukleinowych oraz w syntezie fosfolipidów, białek i nukleotydów. (2) Są również niezbędne do przeprowadzania procesów krwiotwórczych. Foliany są również niezbędne w procesie kształtowania się narządów u płodu i odpowiadają za jego prawidłowy rozwój.(3)

Foliany (witamina B9):

• L-metylofolian wapnia to forma witaminy B9
• przyczyniają się do wzrostu tkanek matczynych w czasie ciąży
• pomagają w prawidłowej syntezie aminokwasów
• pomagają w prawidłowej produkcji krwi
• pomagają w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu homocysteiny
• pomagają w utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych
• pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego
• przyczyniają się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia
• biorą udział w procesie podziału komórek

W jakich formach występują foliany?

L-metylofolian wapnia - najlepiej przyswajalna forma folianów, charakteryzuje się wchłanialnością, która nie wymaga obecności innych związków;

Kwas lewomefoliowy - aktywna postać kwasu foliowego, znany również pod nazwą kwasu 5-metyltetrahydrofoliowego (5-MTHF), ma zdolność do przenikania przez błony komórkowe oraz barierę krew-mózg

Źródła kwasu foliowego w żywności

Co należy jeść, aby dostarczać sobie optymalne ilości kwasu foliowego?

Produkty spożywcze nie zawierają stabilnego kwasu foliowego. Występują w nich foliany, które cechują się dużo niższą stabilnością i formą wrażliwą na zniszczenie. Foliany występują zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Najbogatszym źródłem tych związków są zielone warzywa liściaste, najlepiej w formie surowej lub krótko gotowane. Duże ilości folianów znajdziemy w roślinach strączkowych i ziarnach zbóż oraz produktach zawierających duże ilości witaminy C i β-karotenu.(4)

Jak przedstawia się zawartość folianów w poszczególnych grupach produktów spożywczych?

• wątroba: 500-580 µg/100 g
• liście szpinaku: 200 µg/100 g
• fasola: 180 µg/100 g
• pietruszka: 180 µg/100 g
• jaja: 65 µg/100 g
• łosoś: 26 µg/100 g
• orzechy arachidowe: 110 µg/100 g

Zapotrzebowanie organizmu na witaminę B9

Nasz organizm posiada pewne zapasy kwasy foliowego i wynoszą one około 5- 10 mg. Połowa z nich zmagazynowana jest w wątrobie, a przy całkowitym braku folianów w diecie, całe zgromadzone zapasy zostają wyczerpane w ciągu 3-4 miesięcy.(6)

Dzienne zalecane spożycie dla osoby dorosłej wynosi 400 µg bez podziału na płeć i wiek. U kobiet w ciąży zapotrzebowanie to wzrasta do 600 µg, natomiast u kobiet w okresie laktacji do 500 µg. Normy na foliany zostały opracowane na poziomie zalecanego spożycia RDA. (8)