Pieprz był znany już w starożytności, kiedy to uważano, że za jego ostry smak muszą być odpowiedzialne substancje, które będą działać prozdrowotnie na organizm. Wraz z rozwojem nauki, badaczom udało się ustalić, że za ostry smak i działanie pieprzu są odpowiedzialne konkretne związki- kapsainocydy.
Charakterystyka ogólna
Pieprz (Capsicum spp.) jest najstarszą i najczęściej uprawianą rośliną. Swoje początki ma w Ameryce i obejmuje około 200 gatunków. (1) Owoce tej rośliny są na ogół wykorzystywane jako przyprawy lub produkty o dużej zawartości składników odżywczych. Medycyna chińska i indyjska używała owoców pieprzu i ich ekstraktów m.in. przy problemach z trawieniem.
Pieprz jest najczęściej używaną przyprawą na świecie i jest szczególnie ceniony za swój wyjątkowy smak i pikantność. Odpowiada za nią obecna w pieprzu kapsaicyna - związek, który możemy znaleźć w niemal każdym rodzaju papryki. Pierwsze doniesienia o niej pojawiły się w 1816 roku, a wiek XX dostarczył informacji o jej prozdrowotnym działaniu.
Ekstrakt z pieprzu cayenne zawierający kapsaicynę (2),(3) (4):
- wspomaga spalanie tkanki tłuszczowej
- zmniejsza apetyt
- wspiera proces odchudzania
- jest przeciwutleniaczem
Pozostałe bioaktywne składniki owoców pieprzu cayenne
Najważniejszymi związkami wykazującymi najsilniejsze działanie w owocach pieprzu cayenne są kapsacynoidy: kapsaicyna, dihydrokapsaicyna, kapsjat, dihydrokapsjat. Ekstrakty te wykazują również m.in.działanie przeciwutleniające.
Jakie związki są za to odpowiedzialne? (5)
- flawonoidy (kwercetyna i luteolina): wykazują silne właściwości przeciwutleniające,
- β-karoten: karotenoid o działaniu antyoksydacyjnym, wspiera widzenie oraz kondycję skóry,
- witamina D: witamina niezbędna do zachowania zdrowia, utrzymuje właściwy stan układu kostnego, odpornościowego,
- rutyna: flawonoid, który podnosi odporność organizmu,
- witamina C: witamina niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, bierze udział w procesie powstawania tkanki łącznej, syntezie kolagenu, jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych,
- witamina E: jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów, wspiera funkcje układu immunologicznego, wpływa na dobrą kondycję skóry.
Mechanizm działania kapsaicyny, czyli w jaki sposób pomaga nam w utracie wagi?
Mechanizmów działania jest kilka: lipoliza w adipocytach, zwiększenie uczucia sytości, zmniejszenie spożycia energii. Już wyjaśniamy na czym to polega.
Ekstrakt z ostrej papryki hamuje aktywność enzymu- lipazy trzustkowej, która odgrywa kluczowe znaczenie we wchłanianiu triglicerydów w jelicie cienkim. Ponadto kapsaicyna posiada zdolność do obniżania ekspresji leptyny, która jest hormonem wytwarzanym w białej tkance tłuszczowej, odpowiedzialnym za regulowanie uczucia głodu i sytości. (6)
Kolejnym równie ciekawym mechanizmem jest indukowanie ekspresji adiponektyny, peptydu wydzielanego przez komórki tkanki tłuszczowej. Pobudzenie przez kapsaicynę receptorów adiponektyny w podwzgórzu powoduje zmniejszenie uczucia łaknienia, a w efekcie mniejszą ilość pobieranej energii z pokarmu, co będzie proporcjonalnie wpływać na utratę masy ciała. (7)
Poparte nauką
Istnieje szereg badań naukowych dla pieprzu cayenne, oto niektóre z nich:
- MetabolizmUdokumentowano, że kapsaicyna odgrywa kluczową rolę u ludzi i ma wiele zalet dla zdrowia metabolicznego, szczególnie w przypadku utraty wagi u osób otyłych.Źródło:
Zheng J, Zheng S, Feng Q, Zhang Q, Xiao X. Dietary capsaicin and its anti-obesity potency: from mechanism to clinical implications. Biosci Rep. 2017.
- MetabolizmBadanie sugeruje, że dodawanie kapsaicyny do diety zwiększa uczucie sytości i sytości oraz zapobiega przejadaniu się.Czytaj więcejŹródło:
Janssens PL, Hursel R, Westerterp-Plantenga MS.Capsaicin increases sensation of fullness in energy balance, and decreases desire to eat after dinner in negative energy balance. Appetite. 2014.
- MetabolizmBadania pokazują, że spożycie 2,56 mg kapsaicyny podczas posiłku sprzyja utlenianiu tłuszczów przy ujemnym bilansie energetycznym i nie podnosi znacząco ciśnienia krwi.Źródło:
Janssens PL, Hursel R, Martens EA, Westerterp-Plantenga MS. Acute effects of capsaicin on energy expenditure and fat oxidation in negative energy balance. PLoS One. 2013.
- MetabolizmW tym badaniu potwierdzono, że bioaktywne składniki zawierające kapsaicynę mogą wspierać utrzymanie wagi po diecie niskokalorycznej.Źródło:
Leung FW. Capsaicin as an anti-obesity drug. Prog Drug Res. 2014.
Chang A., Rosani A., Quick J. StatPearls. StatPearls Publishing; Treasure Island, FL, USA: 2020. Capsaicin.
Anticancer Activity of Natural and Synthetic Capsaicin Analogs. Friedman JR, Nolan NA, Brown KC, Miles SL, Akers AT, Colclough KW, Seidler JM, Rimoldi JM, Valentovic MA, Dasgupta P J Pharmacol Exp Ther. 2018 Mar; 364(3):462-473.
Capsiate, a non-pungent capsaicin analog, reduces body fat without weight rebound like swimming exercise in mice. Haramizu S, Kawabata F, Ohnuki K, Inoue N, Watanabe T, Yazawa S, Fushiki T Biomed Res. 2011 Aug; 32(4):279-84.
Perucka I., Materska M. Antioxidant vitamin contents of Capsicum annuum fruit extracts as affected by processing and varietal factors. ACTA Sci. Pol. Technol. Aliment. 2007;6:67–73.
Vinayaka K., Prashith-Kekuda T., Nandini K., Rakshitha M., Ramya M., Shruthi J., Nagashree G., Anitha B. Potent insecticidal activity of fruits and leaves of Capsicum frutescens (L.) var. longa (Solanaceae) Der Pharm. Lett. 2010;2:172–176.
Capsiate supplementation reduces oxidative cost of contraction in exercising mouse skeletal muscle in vivo. Yashiro K, Tonson A, Pecchi É, Vilmen C, Le Fur Y, Bernard M, Bendahan D, Giannesini B PLoS One. 2015; 10(6):e0128016.
Capsiate, a non-pungent capsaicin analog, reduces body fat without weight rebound like swimming exercise in mice. Haramizu S, Kawabata F, Ohnuki K, Inoue N, Watanabe T, Yazawa S, Fushiki T Biomed Res. 2011 Aug; 32(4):279-84.