Pieprz był znany już w starożytności, kiedy to uważano, że za jego ostry smak muszą być odpowiedzialne substancje, które będą działać prozdrowotnie na organizm. Wraz z rozwojem nauki, badaczom udało się ustalić, że za ostry smak i działanie pieprzu są odpowiedzialne konkretne związki- kapsainocydy.
Charakterystyka ogólna
Pieprz (Capsicum spp.) jest najstarszą i najczęściej uprawianą rośliną. Swoje początki ma w Ameryce i obejmuje około 200 gatunków. (1) Owoce tej rośliny są na ogół wykorzystywane jako przyprawy lub produkty o dużej zawartości składników odżywczych. Medycyna chińska i indyjska używała owoców pieprzu i ich ekstraktów m.in. przy problemach z trawieniem.
Pieprz jest najczęściej używaną przyprawą na świecie i jest szczególnie ceniony za swój wyjątkowy smak i pikantność. Odpowiada za nią obecna w pieprzu kapsaicyna - związek, który możemy znaleźć w niemal każdym rodzaju papryki. Pierwsze doniesienia o niej pojawiły się w 1816 roku, a wiek XX dostarczył informacji o jej prozdrowotnym działaniu.
Ekstrakt z pieprzu cayenne zawierający kapsaicynę (2),(3) (4):
- wspomaga spalanie tkanki tłuszczowej
- zmniejsza apetyt
- wspiera proces odchudzania
- jest przeciwutleniaczem
Pozostałe bioaktywne składniki owoców pieprzu cayenne
Najważniejszymi związkami wykazującymi najsilniejsze działanie w owocach pieprzu cayenne są kapsacynoidy: kapsaicyna, dihydrokapsaicyna, kapsjat, dihydrokapsjat. Ekstrakty te wykazują również m.in.działanie przeciwutleniające.
Jakie związki są za to odpowiedzialne? (5)
- flawonoidy (kwercetyna i luteolina): wykazują silne właściwości przeciwutleniające,
- β-karoten: karotenoid o działaniu antyoksydacyjnym, wspiera widzenie oraz kondycję skóry,
- witamina D: witamina niezbędna do zachowania zdrowia, utrzymuje właściwy stan układu kostnego, odpornościowego,
- rutyna: flawonoid, który podnosi odporność organizmu,
- witamina C: witamina niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, bierze udział w procesie powstawania tkanki łącznej, syntezie kolagenu, jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych,
- witamina E: jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów, wspiera funkcje układu immunologicznego, wpływa na dobrą kondycję skóry.
Mechanizm działania kapsaicyny, czyli w jaki sposób pomaga nam w utracie wagi?
Mechanizmów działania jest kilka: lipoliza w adipocytach, zwiększenie uczucia sytości, zmniejszenie spożycia energii. Już wyjaśniamy na czym to polega.
Ekstrakt z ostrej papryki hamuje aktywność enzymu- lipazy trzustkowej, która odgrywa kluczowe znaczenie we wchłanianiu triglicerydów w jelicie cienkim. Ponadto kapsaicyna posiada zdolność do obniżania ekspresji leptyny, która jest hormonem wytwarzanym w białej tkance tłuszczowej, odpowiedzialnym za regulowanie uczucia głodu i sytości. (6)
Kolejnym równie ciekawym mechanizmem jest indukowanie ekspresji adiponektyny, peptydu wydzielanego przez komórki tkanki tłuszczowej. Pobudzenie przez kapsaicynę receptorów adiponektyny w podwzgórzu powoduje zmniejszenie uczucia łaknienia, a w efekcie mniejszą ilość pobieranej energii z pokarmu, co będzie proporcjonalnie wpływać na utratę masy ciała. (7)
Poparte nauką
Istnieje szereg badań naukowych dla pieprzu cayenne, oto niektóre z nich:
- MetabolizmUdokumentowano, że kapsaicyna odgrywa kluczową rolę u ludzi i ma wiele zalet dla zdrowia metabolicznego, szczególnie w przypadku utraty wagi u osób otyłych.Źródło:
Zheng J, Zheng S, Feng Q, Zhang Q, Xiao X. Dietary capsaicin and its anti‑obesity potency: from mechanism to clinical implications. Biosci Rep. 2017.
- MetabolizmBadanie sugeruje, że dodawanie kapsaicyny do diety zwiększa uczucie sytości i sytości oraz zapobiega przejadaniu się.Źródło:
Janssens PL, Hursel R, Westerterp‑Plantenga MS.Capsaicin increases sensation of fullness in energy balance, and decreases desire to eat after dinner in negative energy balance. Appetite. 2014.
- MetabolizmBadania pokazują, że spożycie 2,56 mg kapsaicyny podczas posiłku sprzyja utlenianiu tłuszczów przy ujemnym bilansie energetycznym i nie podnosi znacząco ciśnienia krwi.Źródło:
Janssens PL, Hursel R, Martens EA, Westerterp‑Plantenga MS. Acute effects of capsaicin on energy expenditure and fat oxidation in negative energy balance. PLoS One. 2013.
- MetabolizmW tym badaniu potwierdzono, że bioaktywne składniki zawierające kapsaicynę mogą wspierać utrzymanie wagi po diecie niskokalorycznej.Źródło:
Leung FW. Capsaicin as an anti‑obesity drug. Prog Drug Res. 2014.