Żurawina wielkoowocowa (Vaccinium macrocarpon Aiton) jest to krzew wytwarzający owoce o intensywnie czerwonej barwie. Obecnie rośnie jego popularność w całej Europie ze względu na właściwości prozdrowotne i wykorzystanie w żywności funkcjonalnej oraz suplementach diety. Najważniejszą grupą związków obecnych w owocach żurawiny są polifenole. Są bardzo pomocne w likwidowaniu wolnych rodników, które przyczyniają się do wzmożonych procesów starzenia się organizmu.
Polifenole znajdujące się w owocach żurawiny działają hamująco już w fazie przylegania bakterii do komórek nabłonka układu moczowego. Uniemożliwiają one przyłączenie się komórek bakteryjnych do nabłonka, dzięki czemu nie dochodzi do kolonizacji bakteryjnej i do wytwarzania toksyn.
Innym ciekawym mechanizmem jest oddziaływanie składników owoców żurawiny- proantocyjanidyn typu A z mikrobiotą jelitową, modulując jej skład oraz funkcje. Związki te przyczyniają się do zwiększenia różnorodności mikrobiotycznej w jelitach, zmniejszenia dysbiozy, a tym samym zwiększonej produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA).
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał decyzję dotyczącą bezpieczeństwa sproszkowanego ekstraktu z owoców żurawiny wielkoowocowej. Skład obejmujący antocyjany, flawonole, cukry, kwasy organiczne oraz około 60% proantocyjanidyn został uznany za stabilny i nie budzący obaw co do jego bezpieczeństwa. Badania kliniczne przeprowadzone na ludziach z użyciem zarówno niskich jak i wysokich dawek ekstraktu z żurawiny nie wykazały występowania niekorzystnych skutków. (1)
Owoce żurawiny wielkoowocowej są bogactwem związków bioaktywnych wykazujących silne działanie prozdrowotne. Główne właściwości farmakologiczne przypisuje się polifenolom, czyli związkom przeciwutleniającym, doskonale chroniącym organizm przed niekorzystnymi skutkami stresu oksydacyjnego. Poniżej przedstawiamy najważniejsze składniki ekstraktu z owoców żurawiny: (2)
Istnieje szereg badań naukowych dla żurawiny, oto niektóre z nich:
Nantz MP, Rowe CA, Muller C, Creasy R, Colee J, Khoo C, Percival SS. Consumption of cranberry polyphenols enhances human γδ-T cell proliferation and reduces the number of symptoms associated with colds and influenza: a randomized, placebo-controlled intervention study. Nutr J. 2013.
Valentova K, Stejskal D, Bednar P, Vostalova J, Cíhalík C, Vecerova R, Koukalova D, Kolar M, Reichenbach R, Sknouril L, Ulrichova J, Simanek V.Biosafety, antioxidant status, and metabolites in urine after consumption of dried cranberry juice in healthy women: a pilot double-blind placebo-controlled trial. J Agric Food Chem. 2007.
EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA) et al. “Safety of cranberry extract powder as a novel food ingredient pursuant to Regulation (EC) No 258/97.” EFSA journal. European Food Safety Authority vol. 15,5 e04777. 12 May. 2017, doi:10.2903/j.efsa.2017.4777
Bogacz K. 2013. Owoce jagodowe – doskonałe źródło składników funkcjonalnych do napojów oraz na przetwory cz. 1 owoce czerwone. Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny, 11: 12.