Suchy ekstrakt z korzenia kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis)

Pośpiech, stres, problemy w pracy, spędzanie wieczorów przy komputerze, nieustające napięcie- czy to brzmi dla Ciebie znajomo? Na pewno część z tych rzeczy nie jest nam obca, to poniekąd wyznaczniki obecnych czasów. Powoli zaczynamy rozumieć, że stres to wielkie obciążenie dla naszych organizmów i walczymy z nim poprzez wyciszanie się uskuteczniając medytację czy ćwicząc jogę. Dodatkowym wsparciem może być spożywanie naparów lub wyciągów z roślin leczniczych wykazujących działanie uspokajające i wyciszające. Jedną z nich jest kozłek lekarski znany również jako waleriana, czyli składnik kropli walerianowych niezwykle popularnych już setki lat temu.

Jak wykorzystać dary natury w walce ze stresem?

Kozłek lekarski - poznajmy go bliżej

Kozłek lekarski (Valeriana officinalis) jest rośliną należącą do rodziny kozłkowatych rosnącą na wilgotnych łąkach i torfowiskach. Roślina ta jest wykorzystywana jako środek nasenny już od 1000 lat, początkowo jako wyciągi wodne, alkoholowe, nalewki, a wraz z rozwojem nauki i technologii opracowano tabletki i kapsułki z wyciągami z kozłka. Bogactwo związków chemicznych obecnych w korzeniach, nadaje mu szerokie właściwości.

Suchy ekstrakt z korzenia kozłka lekarskiego: (1), (2)

• ułatwia zasypianie
• pomaga łagodzić stres
• niweluje napięcie nerwowe
• poprawia jakość snu
• pomaga łagodzić stany lękowe
• wykazuje działanie rozluźniające na mięśnie gładkie

Czy stosowanie ekstraktu z korzenia kozłka lekarskiego jest bezpieczne?

Wykaz dostępnych badań klinicznych wskazuje na bardzo dobrą tolerancję kozłka lekarskiego przez organizm podczas krótkoterminowej podaży. Ponadto wieloletni nadzór nad badaniami klinicznymi nie wykazał danych kwestionujących bezpieczeństwo przyjmowania ekstraktów z korzeni kozłka lekarskiego. (3)

Co znajdziemy w ekstrakcie z korzeni kozłka lekarskiego?

Jak możemy się domyślać, ekstrakt z kozłka lekarskiego to bardzo długa lista związków chemicznych. Niektóre z nich wywołują dość silne działanie na nasz organizm i szybkie efekty w postaci senności, a inne działają łagodnie uspokajająco.

Co dokładnie sprawia, że kozłek pomaga nam się uspokoić?

• walepotriaty (1-2%): waltrat, izowaltrat, acetylowaltrat, dihydrowaltrat i ester kwasu monowalerianowego; są to związki bardzo nietrwałe i pod wpływem wyższej temperatury ulegają rozpadowi do pochodnych takich jak baldrynal;
• monoterpeny: alfa-pinen, beta-pinen, borneol, eugenol, kamfen, limonen, p-cymen;
• seskwiterpeny: waleranon, wolwalerenon A, walerenol, warelianon, oriwalerianol, β-bisabolen, γ-kadinen, walerenal; wykazują działanie analogiczne do monoterpenów (4)
• kwasy: walerenowy, acetoksywalerenowy i hydroksywalerenowy;
• flawonoidy: 6-metyloapigenina, 2S-(–)-hesperydyna, linaryna;
• kwasy fenolowe: kwas chlorogenowy, kawowy, izoferulowy; aminokwasy: kwas γ-aminomasłowy (GABA), glutaminę, argininę (5)
• lignany: hydroksypinorezinol (12)

Pomimo dość trudnych nazw, związki te występują naturalnie w roślinach i spełniają bardzo ważne funkcje. Oprócz opisanego działania uspokajającego często wykazują też prozdrowotne działanie na układ pokarmowy czy sercowo-naczyniowy, stąd korzyści stosowania kozłka lekarskiego nie kończą się jedynie na właściwościach wyciszających.

W jaki sposób ekstrakt z kozłka lekarskiego wpływa na nasz organizm?

Główny mechanizm działania jest związany z kwasem γ-aminomasłowym, który jest jednym z głównych neuroprzekaźników w naszym całym układzie nerwowym o działaniu hamującym. Pod wpływem spożycia kozłka lekarskiego zachodzi stymulacja do uwalniania tego kwasu z zakończeń nerwowych, a jego wyższe stężenie prowadzi do otwarcia kanałów jonowych w neuronach i większy przepływ jonów chlorkowych do ich wnętrza. Skutkiem jest zmniejszona pobudliwość neuronów i zahamowanie odpowiedzi na bodźce. (6) I tak właśnie w wielkim skrócie wygląda proces walki ze stresem.