Suchy ekstrakt z nasion ostropestu plamistego (Silybum marianum (L.) Gaertner) w tym sylimaryna
Kiedyś mówiono, że natura wie najlepiej czego potrzeba naszemu organizmowi, dlatego wiele ziół i roślin o działaniu prozdrowotnym można było znaleźć wokół domów. Ludzie zgodnie ze swoją wiedzą przekazywaną z pokolenia na pokolenie sporządzali z nich maści, syropy, nalewki czy aromatyczne napary. Wiedza wędrująca pomiędzy pokoleniami i wykorzystywana w medycynie ludowej została w późniejszym czasie skonfrontowana z technikami analitycznymi w laboratoriach. W większości przypadków działania jakie przypisywano roślinom wiele lat temu, znalazło naukowe potwierdzenie. Tak też było w przypadku ostropestu plamistego, który od lat pomagał ludziom w problemach z wątrobą.
Czym jeszcze zaskoczy nas ostropest plamisty?
Charakterystyka ogólna
Ostropest plamisty nazywany jest również dzikim karczochem. Już w starożytności używano go ze względu na korzystny wpływ na wątrobę. (1) Sylimaryna, ekstrakt uzyskany z owoców ostropestu plamistego została zakwalifikowana przez Światową Organizację Zdrowia jako lek o właściwościach hepatoprotekcyjnych. (2) Oprócz tych właściwości, wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, chroni komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi stresem oksydacyjnym. (3) Głównym związkiem ekstraktu z nasion ostropestu jest sylibina wykazująca silną aktywność biologiczną.
Suchy ekstrakt z nasion ostropestu plamistego: (4), (5)
- wspiera pracę wątroby
- jest silnym przeciwutleniaczem
Co znajdziemy w ekstrakcie z ostropestu plamistego?
Głównym składnikiem ekstraktów jest sylimaryna, mieszanka różnych flawonolignanów, które są pochodnymi flawonoidów, czyli naturalnych, roślinnych przeciwutleniaczy. W skład sylimaryny wchodzą: (6)
- sylibina
- izosylibina
- sylikrystyna
- izosylikrystyna
- sylidianina
- sylimonina
Ponadto w ekstraktach znajdziemy też inne związki, m.in.: (7)
- flawonoidy (taksyfolinę, kwercetynę, dihydrokaempferol, kaempferol, apigeninę, naringinę, eriodyktiol i chryzoeriol): związki bioaktywne, roślinne barwniki, pełnią funkcję przeciwutleniaczy
- kwas oleinowy: jednonienasycony kwas tłuszczowy z grupy omega‑9, przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu sercowo- naczyniowego, nerwowego i pokarmowego
- tokoferole: związki chemiczne wykazujące aktywność witaminy E, są silnymi przeciwutleniaczami, przeciwdziałają procesom starzenia się organizmu,
- sterole (cholesterol, kampesterol, stigmasterol i sitosterol): związki chemiczne niezbędne do wytwarzania niektórych hormonów oraz syntezy witamin, przyczyniają się do obniżania poziomu cholesterolu we krwi, wykazują również działanie antyoksydacyjne.
Jak spożywać ostropest plamisty?
Ostropest możemy spożywać bardzo podobnie jak len. W sklepach ze zdrową żywnością znajdziemy go w postaci całych ziaren lub zmielonych. Możemy dodawać go do wypieków, takich jak bułki czy chleb, do koktajli czy do posypywania sałatek. Nasiona ostropestu bardzo dobrze sprawdzą się w śniadaniowych owsiankach czy jako dodatek do kasz. Mogą być też częścią popołudniowej przekąski razem z mieszanką orzechów, nasion słonecznika i dyni.
Na rynku znajdziemy też olej z ostropestu plamistego, który pomimo tego, iż nie zawiera tak wysokich ilości sylimariny jak owoce, to i tak wykazuje korzystne działanie na pracę wątroby i układu pokarmowego. Tłoczony na zimno, nierafinowany olej sprawdzi się doskonale do domowych sosów sałatkowych, wzmaga apetyt dzięki czemu będzie idealny do przystawek.
Ciekawostka
Zmielone nasiona ostropestu plamistego charakteryzują się większą biodostępnością związków biologicznie czynnych, niż całe nasiona. Sylibina charakteryzuje się bardzo niską dostępnością, co jest związane z jej nieefektywnym wchłanianiem w jelicie oraz podwyższonym metabolizmem w wątrobie. Aby zwiększyć biodostępność sylimariny warto spożywać nasiona ostropestu w formie przetworzonej. (8)
Poparte nauką
Istnieje szereg badań naukowych dla ostropestu plamistego, oto niektóre z nich:
- Anti-agingBadanie to sugeruję, że ostropest hamuje uszkodzania wątroby wywołane stresem, a spowodowane jest to aktywnością przeciwutleniającą i jej zdolnością do tłumienia odpowiedzi zapalnej.Źródło:
Kim SH, Oh DS, Oh JY, Son TG, Yuk DY, Jung YS.Silymarin Prevents Restraint Stress‑Induced Acute Liver Injury by Ameliorating Oxidative Stress and Reducing Inflammatory Response. Molecules. 2016.
- Oczyszczanie organizmuBadanie dowodzi, że ostropest jest odpowiednim kandydatem do leczenia toksycznego uszkodzenia wątroby wywołanego lekami.Źródło:
Abenavoli L, Izzo AA, Milić N, Cicala C, Santini A, Capasso R.Milk thistle (Silybum marianum): A concise overview on its chemistry, pharmacological, and nutraceutical uses in liver diseases. Phytother Res. 2018.
