Mózg w podróży. Co dzieje się z mózgiem, kiedy podróżujesz?

Lepiej być czy mieć?

Nauka już znalazła odpowiedź na to pytanie! Badania opublikowane w Journal of Personality and Social Psychology dowodzą, że wydawanie pieniędzy na  przeżywanie nowych doświadczeń (tzw. zakup empiryczny) korzystniej wpływa na samopoczucie i zdrowie psychiczne niż kupowanie dóbr materialnych [1].

Radość z doświadczenia czegoś nowego trwa dłużej, częściej powraca we wspomnieniach, a przeżyte chwile wzbogacają i pozytywnie wpływają na relacje społeczne. Ponadto badania dowiodły, że zakupy empiryczne danej osoby, mogą lepiej odzwierciedlać jej osobowość niż rzeczy, jakie nabywa [1, 2].

Jak podróże wpływają na mózg?

Wycieczki, eskapady, wyjazdy, peregrynacje, wędrówki, rejsy, wojaże, objazdówki... Każda z nich może korzystnie wpływać na funkcjonowanie Twojego mózgu. Sprawdź, w jaki sposób!

Dawka szczęścia

🧠 Jądro półleżące odgrywa główną rolę w układzie nagrody. To ośrodek przyjemności, który jest szczególnie aktywny w momencie oczekiwania na coś przyjemnego, ale także w czasie przeżywania tego.

Gdy doświadczasz czegoś nowego (“Łał! Ale widok!”) pojawia się uczucie satysfakcji i ekscytacji. Aktywuje się układ nagrody w mózgu.

• Nowe doświadczenia uwalniają dopaminę — neuroprzekaźnik związany z motywacją i przyjemnością.
• Przełamywanie własnych ograniczeń czy kontakt z naturą mogą powodować wzrost poziomu serotoniny — neuroprzekaźnika odpowiedzialnego m.in. za regulację nastroju.

Zastrzyk kreatywności

Inna kultura, styl życia, podejście do codzienności, nowe perspektywy, odmienne krajobrazy i architektura. To wszystko, czego doświadczasz podczas podróży, rozwija zdolność do nieszablonowego myślenia (ang. out of the box). Do działania rusza kora przedczołowa odpowiedzialna za myślenie i rozwiązywanie problemów poza schematami.

Więcej ruchu

Podróże często wiążą się ze zwiększoną dawką aktywności fizycznej. Podczas wyjazdów często poświęcamy czas na piesze zwiedzanie okolicy, pływanie w pobliskich zbiornikach wodnych, a nieraz testujemy nowe dyscypliny, np. grę w padla, pływanie na SUPie. A wiadomo nie od dziś, że w zdrowym ciele zdrowy mózg!

Mniej stresu

Wyjście z rutyny to prawdziwy reset dla mózgu. Dobrym sposobem na przełamanie codziennych schematów jest wycieczka łono natury, najlepiej poza głównymi szlakami turystycznymi. To gwarancja ciszy, spokoju i zanurzenia się w przyrodzie. Mózg to lubi!

Podczas obcowania z przyrodą obniża się poziom kortyzolu, a zwiększa się aktywność przywspółczulnego układu nerwowego odpowiedzialnego za regenerację i relaksację.

Wyćwiczony mózg

Podróż to mnóstwo nowych bodźców, które aktywują pewne obszary mózgu. Nieznane smaki, zapachy, dźwięki, a także widoki czy sytuacje stymulują korę sensoryczną i wzrokową. Ponadto wzmacniają się połączenia między neuronami i zdolność mózgu do adaptacji (neuroplastyczność).

Lepsza pamięć

Podróż to niejednokrotnie lekcja logistyki, podczas której mózg ma sporo pracy. Musi ogarnąć np. plan wycieczki, godziny przyjazdu pociągu czy odlotu samolotu, detale budynków stworzonych przez Antonio Gaudiego lub formy nacieków w jaskini Raj.

Te wszystkie podróżnicze tematy angażują hipokamp. To nasz prywatny “archiwista” odpowiedzialny za procesy pamięciowe i orientację przestrzenną.

Fajniejsze relacje

Podróżowanie może zacieśniać więzi z towarzyszami wojaży, bo wspólne przeżycia ściśle łączą się z oksytocyną — hormonem bliskości.

Wyobraź sobie, że wspólnie z kompanem podróży odkryliście urokliwą, dziką plażę na włoskim wybrzeżu, pędząc ile sił w nogach, zdążyliście na ostatni autobus albo mimo trudności zdobyliście pobliski szczyt. To wspomnienia, które już zawsze będziecie odtwarzać, zaczynając od słów “A pamiętasz, jak…?” 🙂

🧠Wciągnął Cię ten temat? Przeczytaj nasz artykuł Jak podróże kształcą Twój mózg?

Podróże dla małych i dużych

Podróżowanie to doskonała aktywność dla ludzi w każdym wieku. W świat wycieczek warto wprowadzić już najmłodsze dzieci, ponieważ podróże wpływają na neuroplastyczność mózgu (najbardziej intensywny okres ma miejsce między 1. a 3. rokiem życia).

Wojaże poszerzają horyzonty i pokazują, że świat jest różnorodny. Po prostu otwierają nas na inność. Bliższe i dalsze wyprawy redukują codzienny stres, pobudzają kreatywność oraz podwyższają poziom szczęśliwości i zadowolenia z życia.

A do tego podróżowanie utrzymuje mózg w dobrej kondycji, co może opóźniać procesy starzenia i rozwój chorób neurodegeneracyjnych.

Podróż w głąb mózgu

Podróże uczą zaradności, planowania i organizacji. W nowym miejscu pojawiają się zupełnie nowe wyzwania (komunikacja w nieoswojonym języku, znalezienie trasy na najpiękniejszą plażę w okolicy). Takie podróżnicze trudności najczęściej udaje nam się pokonać, a w efekcie wzmacniamy swoją samoocenę. Tak, dałam radę!

Jednak wycieczki w nieznane nie są dla wszystkich. Dla niektórych podróże w nowe miejsca mogą być dodatkowym czynnikiem stresogennym.

Niejednokrotnie osoby, których codzienność kręci się na pełnych obrotach, mogą mieć potrzebę zwolnienia życiowego tempa. Dotyczy to również osób wysoko wrażliwych, dla których nadmiar nowych bodźców może być przytłaczający.

• Wtedy dobrym rozwiązaniem są podróże w miejsca już dobrze znane, które kojarzą się z przyjemnymi odczuciami. Przewidywalność i poczucie bezpieczeństwa pozwalają mózgowi odpocząć.

🧠 Czasem zamiast wyjazdu warto zostać w domu i pozwolić sobie na reset. Więcej dowiesz się z artykułu Sztuka leniuchowania i nicnierobienia — na czym polega?

Dlaczego mózg kocha podróże?

Bo pozytywnie wpływają na jego funkcjonowanie! Bez względu na to, czy odbędziesz egzotyczną podróż czy wycieczkę po okolicy, Twój mózg może uzyskać liczne korzyści.

Podróż to przekraczanie granic. Nie muszą to być granice kraju czy regionu. Wystarczy wyjść ze swoich czterech kątów do pobliskiego parku, do nowej kawiarni czy do podmiejskiego lasu.

Doświadczenia, których nie brakuje podczas podróży, często wiążą się z silnymi emocjami. Oby było jak najwięcej tych przyjemnych! Są wspomnieniami zapisanymi w mózgu, które wzmacniają poczucie naszego sensu życia.

Wspomnienia z podróży zostają z nami na zawsze, dlatego te najlepsze warto pielęgnować 🙂