Podstawowa suplementacja przy insulinooporności

Insulinooporność – co to?

Insulinooporność to stan zmniejszonej wrażliwości obwodowych tkanek docelowych, m.in. takich jak wątroba, mięśnie, czy tkanka tłuszczowa na działanie insuliny.

Do jej rozwoju najczęściej prowadzi kumulacja poniższych czynników:

• złe nawyki żywieniowe (dieta wysokoprzetworzona o wysokim indeksie i ładunku glikemicznym),
• nadmiar dostarczanych kilokalorii,
• siedzący tryb życia,
• niską aktywnością fizyczną w ciągu dnia.

Dlatego bez zmiany dotychczasowych, niekoniecznie dobrych nawyków żywieniowych, powrót do zdrowia i właściwego funkcjonowania może spełznąć na niczym.

Insulinooporność pozostawiona sama sobie może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji, jak cukrzyca typu 2, czy miażdżyca naczyń krwionośnych. Z tego względu nie warto czekać aż sprawa „sama się rozwiąże”, tylko zacząć jak najszybciej działać.

💡 Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat insulinooporności, przeczytaj nasz artykuł Co to jest insulinooporność? Objawy, przyczyny, skutki.

Suplementacja przy insulinooporności

Jakie witaminy brać przy insulinooporności? Warto zwrócić uwagę na składniki, których działanie jest nakierowane szczególnie na wsparcie prawidłowego poziomu glukozy we krwi, tj. berberyna, cynamon, kwas alfa-liponowy ALA czy mio-inozytol.

W przypadku insulinooporności fundamentem suplementacji będą również witamina D3, kwasy omega-3, a niekiedy probiotyki, magnez i witamina B12.

Dzienne zapotrzebowanie na niektóre składniki ciężko pokryć samą dietą, dlatego zaleca się ich przyjmowanie w postaci suplementów diety. Jednak powinno to być poprzedzone badaniami laboratoryjnymi i konsultacją z lekarzem.

Berberyna

Pozyskiwana jest z berberysu – drzewa o małych czerwonych owocach, przypominających owoce dzikiej róży. W suplementach diety zazwyczaj wykorzystuje się ekstrakt z jego korzeni.

Czy berberyna leczy insulinooporość? Wspomaga proces rozkładania glukozy w komórkach oraz ogranicza jej produkcję przez wątrobę, a także spowalnia proces rozkładu węglowodanów. Co ciekawe, berberyna może także pośrednio pomagać w odchudzaniu – przyspiesza spalanie energii, co przekłada się na utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Cynamon

Ekstrakt z kory cynamonowca poprawia regulację glukozy we krwi, zwiększa wrażliwość komórek na insulinę oraz pozytywnie wpływa na gospodarkę węglowodanową.

Co więcej, może zwiększać uczucie sytości, a dzięki temu zmniejszać ochotę na słodkie przekąski, które często mają wysoki indeks glikemiczny.

Kwas alfa-liponowy ALA

Warzywa takie, jak szpinak, pomidory, brokuły czy brukselka to produkty bogate w kwas alfa-liponowy, który pomaga zwiększyć wrażliwość komórek na insulinę. Dodatkowo zawiera antyoksydanty, które chronią przed rozwojem wolnych rodników.

Ponadto kwas alfa-liponowy ma zdolność do regeneracji antyoksydantów i wspomaga działanie glutationu – silnego przeciwutleniacza, naturalnie występującego w naszym ciele.

Mio-inozytol

Jest aktywną, lepiej przyswajalną formą inozytolu, który jest niezbędny do tworzenia przekaźników sygnału insulinowego. Na co pomaga mio-inozytol? Usprawnia wychwyt glukozy przez mięśnie, zmniejszając jej stężenie we krwi.

Można go znaleźć np. w owocach cytrusowych, orzechach, ale także świeżych owocach i warzywach. Warto wiedzieć, że produkty bogate w błonnik dodatkowo poprawiają wrażliwość na insulinę i pomagają obniżyć poziom glukozy po posiłku.

Witamina D3

Zaledwie ok. 20% witaminy D możemy dostarczyć sobie poprzez dietę, a pozostałe 80% dostarcza nasza skóra poprzez syntezę witaminy D3 dzięki ekspozycji na słońce.

Wielu Polaków zmaga się z niedoborem witaminy D3. Dlaczego? Położenie geograficzne Polski sprawia, że tylko przez krótki okres w roku możemy przebywać na słońcu wystarczająco długo, aby organizm zdołał wytworzyć odpowiednią ilość tej witaminy. Z kolei w słoneczne dni stosujemy filtry chroniące przed szkodliwym promieniowaniem UV, które stanowią przed nimi barierę, ale przy okazji mogą zaburzać produkcję witaminy D3.

Z powyższych względów najczęściej nie dostarczamy organizmowi wystarczającej ilości witaminy D3 lub nie stwarzamy odpowiednich warunków do jej syntetyzowania. W takiej sytuacji konieczna jest suplementacja, ponieważ witamina ta jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.

Czy witamina D3 może pomóc w przypadku insulinooporności?

Niektóre doniesienia naukowe mówią o tym, że niedostateczna podaż witaminy D3 może być wręcz jednym z czynników dokładających cegiełkę do przyspieszenia rozwoju insulinooporności [1].

💡 Może to wynikać z jej potencjalnej roli w regulacji wydzielania insuliny. Ponadto stężenie witaminy D w surowicy krwi koreluje z wartościami parametrów metabolicznych, w tym ze wskaźnikiem masy ciała (BMI), HOMA-IR (tzw. wskaźnik insulinooporności), triglicerydami, cholesterolem HDL i LDL, cholesterolem całkowitym i hemoglobiną glikowaną (HbA1c) [2].

Dlatego przy insulinooporności szczególnie warto zadbać o jej dostateczną podaż, między innymi z racji jej działania przeciwzapalnego oraz ochronnego przed rozwojem chorób kardiometabolicznych (jak m.in. cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze), na które osoby cierpiące na zaburzenia gospodarki węglowodanowej są szczególnie narażone.

Kwasy omega-3

Kwasy tłuszczowe omega-3, w tym kwas eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA) należą do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które są niezbędne dla naszego zdrowia.

Badania naukowe dowodzą, że EPA i DHA zapewniają prawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego oraz zmniejszają nasilenie toczących się w organizmie stanów zapalnych.

Czy kwasy omega-3 wpływają na poziom cukru we krwi?

Mediatory zapalne są uznawane za czynniki zwiększające ryzyko rozwoju insulinooporności, cukrzycy typu 2 i chorób sercowo-naczyniowych. Stan zapalny jest również związany z zespołem metabolicznym, który często jest następstwem niewyrównanej insulinooporności [4].

Insulinooporność w połączeniu z występującą w zespole metabolicznym dyslipidemią (nieprawidłowe stężenia lipidów i lipoprotein w osoczu krwi) stanowi większe ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 oraz chorób sercowo-naczyniowych.

EPA i DHA mogą wpływać także na zmniejszenie stężenia triglicerydów w osoczu, głównie w wyniku zmniejszania wydzielania wątrobowej lipoproteiny o bardzo małej gęstości (VLDL). To może przekładać się na poprawę profilu lipidowego i co za tym idzie, zmniejszenie ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 oraz chorób kardiometabolicznych [3].

Badania naukowe dowodzą wpływ kwasów omega-3 na obniżenie glikemii. W grupie osób przyjmujących EPA i DHA zaobserwowano spadek glikemii i HOMA-IR (tzw. wskaźnik insulinooporności) w porównaniu z wartością wyjściową i grupą placebo. Ponadto cholesterol HDL wzrósł po 18 miesiącach stosowania EPA i DHA, podczas gdy triglicerydy zmniejszyły się w porównaniu z wartościami wyjściowymi i placebo [5].

Probiotyki

Niektóre doniesienia naukowe wskazują, że dysbioza jelitowa może przyczyniać się do progresji chorób metabolicznych, w tym stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2 [6].

Stosowanie żywych szczepów bakterii może poprawić kondycję mikroflory jelitowej. Ich przyjmowanie może wpływać na [7]:

• poprawę wrażliwości na insulinę,
• zmniejszenie markerów zapalnych,
• poprawę profilu lipidowego,
• zwiększenie kontroli nad stężeniem glukozy w surowicy krwi u osób otyłych, zmagających się z cukrzycą typu 2 lub z dyslipidemią.

Magnez i witamina B12

Stosowanie metforminy (leku zwiększającego wrażliwość tkanek na insulinę) może zwiększać ryzyko niedoboru tych magnezu i witaminy B12 [8, 9].

Magnez jest niezbędnym kofaktorem licznych reakcji w naszym organizmie. Według prac naukowych na niedobory magnezu może cierpieć nawet 2,5-15% populacji na świecie [10].

Na jego niedobór może wpływać przyjmowanie metforminy, ale także przewlekły stres, wzmożona aktywność fizyczna, czy nadużywanie alkoholu. Sygnałem, który może świadczyć o jego niedostatecznej podaży mogą być skurcze w łydkach, czy drżenie powiek.

Niedobór witaminy B12 może prowadzić do rozwoju niedokrwistości megaloblastycznej. Dlatego przy przewlekłym stosowaniu metforminy, warto co jakiś czas monitorować jej stężenie.

💊 Niezależnie od tego, jakie suplementy diety stosujesz przy insulinooporności, zachowaj przynajmniej 2-godzinną przerwę między przyjęciem leków. Należy również pamiętać, by leki popijać wyłącznie wodą, najlepiej źródlaną lub przefiltrowaną. Takie wody zawierają małą ilość składników mineralnych, które w większej ilości mogłyby wpłynąć na zmniejszenie wchłaniania leków.